Zaliczka czy zadatek? Nie daj się zwabić w pułapkę!

Mało kto podczas poszukiwań odpowiedniego egzemplarza wozi ze sobą całą gotówkę przeznaczoną na jego zakup. Po pierwsze nie jest to najbezpieczniejsze rozwiązanie, po drugie posiadanie czekających w gotowości banknotów może spowodować, że bardzo łatwo przyjdzie nam pozbycie się ich na rzecz samochodu wątpliwego stanu, w myśl zasady “jakoś to będzie, się naprawi, się wyklepie po kosztach”.

Rezerwujemy samochód - kilka prostych zasad

Umowa przedwstępna to taki wynalazek, który ma nam zagwarantować, że w czasie, gdy będziemy “organizować” gotówkę lub załatwiać kredyt nikt nie podkupi nam tego wymarzonego samochodu. Treść takiej umowy powinna zawierać datę i miejsce zawarcia, dane stron, przedmiot sprzedaży wraz z ceną, termin zawarcia umowy przyrzeczonej.

Warto zwrócić uwagę na to, żeby przedmiot sprzedaży został prawidłowo opisany. W przypadku samochodu w umowie powinny znaleźć się: marka i model, data produkcji, pojemność silnika, kolor, numer VIN oraz nadane mu numery rejestracyjne.

Podpisanie umowy przedwstępnej gwarantuje nam i sprzedającemu, że dojdzie to transakcji w czasie określonym w dokumencie, na ustalonych warunkach. Znane powiedzenie mówi jednak, że papier jest cierpliwy i wszystko przyjmie. Dlatego najlepszym gwarantem uczciwości naszych zamiarów i potwierdzeniem, że samochód na pewno trafi w nasze miejsce jest wpłacenie sprzedającemu pewnej kwoty.

Najczęściej to sprzedający ma wcześniej przygotowaną treść umowy przedwstępnej. Szczególnie wtedy, gdy zawodowo zajmuje się sprzedażą samochodów używanych. Chcąc odpowiednio zabezpieczyć swoje interesy warto dokładnie zapoznać się z podpisywanym dokumentem - następstwa wpłacenia zaliczki i zadatku są bowiem zgoła różne!

Rola zadatku została określona w art. 394 kodeksu cywilnego.

Kodeksie cywilnym. Warto pamiętać, że zadatek musi być wręczony sprzedawcy w chwili podpisania umowy przedwstępnej. Pieniądze wpłacone wcześniej lub później nie mogą być zadatkiem, a w przypadku sporu może być o wiele trudniej udowodnić, że wolą obu stron był to zadatek, a nie zaliczka. Co więcej wysokość zadatku musi być jasno określona w umowie i oczywiście nie może stanowić 100 proc. wartości samochodu.

Wpłata zadatku oznacza, że jeżeli nabywca zrezygnuje z zakupu samochodu, wówczas sprzedający zatrzyma zadatek, a umowa nie musi być już nigdy realizowana. Jeżeli natomiast sprzedawca postanowi, że nie sprzeda nam jednak samochodu, wtedy będzie musiał zwrócić zadatek w wysokości podwójnej kwoty! W przypadku gdy do transakcji nie dochodzi za zgodą obu stron - zadatek wraca do nabywcy i nikt nie traci. Podobnie jest, gdy umowa nie może być wykonana (żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności za ten fakt lub obie strony są tak samo winne).

Jeżeli w umowie nie pojawi się słowo “zadatek” wówczas wpłacone pieniądze stają się zaliczką! Zarówno zaliczka, jak i zadatek wliczają się w poczet ceny pojazdu. Na tym podobieństwa się kończą.

Zaliczka została zdefiniowana przez art. 487 - 497 kodeksu cywilnego. Jej wpłata oznacza, że dana kwota stanowi tylko część zapłaconej ceny za przedmiot sprzedaży, a w przypadku zerwania umowy (nie istotne z jakiej przyczyny) zostaje ona zwrócona wpłacającemu.

Jakiś czas temu TNS OBOP przeprowadził badania wśród Polaków, którzy w tamtym okresie poszukiwali samochodu. Wyniki pokazały, że 16 proc. ankietowanych dokonywało wpłaty zadatku po oględzinach samochodu, a zwyczajowa kwota wynosiła około 10 proc. ceny samochodu. W każdym przypadku nie są to małe pieniądze, warto więc upewnić się, czy dane auto jest warte zakupu. Co ciekawe około 2 proc. wpłaciło zadatek jeszcze przez zobaczeniem samochodu!

Nie ważne czy zdecydujecie się na wpłatę zaliczki, czy zadatku. W jednym i w drugim przypadku chodzi o wasze pieniądze. Przed podpisaniem jakiejkolwiek umowy i wpłaceniu ustalonej kwoty sprawdźcie sprzedającego. Umowa musi być sporządzona w dwóch jednakowo brzmiących egzemplarzach, a obie strony muszą ją osobiście podpisać.

ZALICZKA

- jest wliczana w cenę kupowanego samochodu

- w przypadku zerwania umowy (nie ważne przez kogo i z jakiego powodu) zaliczka wraca do wpłacającego

ZADATEK

- jeżeli doszło do zakupu auta, wtedy zadatek zostaje zaliczony na poczet ceny

- umowa rozwiązana za porozumieniem stron - zadatek wraca do wpłacającego

- umowa zerwana przez kupującego - sprzedający zatrzymuje zadatek

- umowa zerwana przez sprzedającego - kupujący może zażądać zwrotu zadatku w podwójnej wysokości